Czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury? Kompletny przewodnik 2025

Wprowadzenie: Co to znaczy, że umowa zlecenie wlicza się do emerytury

Umowa zlecenia a emerytura (stan na 2025 r.)
Umowa zlecenie stanowi podstawę do objęcia ubezpieczeniami społecznymi – składki odprowadzane z tego tytułu zwiększają Twój kapitał emerytalny i są wliczane do okresów składkowych, które mają znaczenie przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury (np. minimalny okres 20/25 lat). Jednak nie są zaliczane do stażu pracowniczego według Kodeksu pracy (np. przy naliczaniu urlopu).

Od 2016 roku, gdy występuje zbieg tytułów ubezpieczeniowych (np. kilka umów zlecenie lub umowa o pracę plus zlecenie), podstawy wymiaru składek są sumowane do wysokości pełnego minimalnego wynagrodzenia – dopiero po jego przekroczeniu kolejne tytuły są zwolnione z obowiązkowych składek społecznych (pozostaje składka zdrowotna).
W ramach reformy planowanej na 2026 rok, obecnie procedowany projekt zakłada zaliczanie umów zlecenia oraz działalności gospodarczej do stażu pracowniczego, z planowanym wejściem w życie od 1 stycznia 2026 roku oraz działaniem wstecznym – jednak jest to wciąż w fazie legislacyjnej i szczegóły mogą ulec zmianie.

Ten artykuł skierowany jest do zleceniobiorców, studentów, osób planujących emeryturę oraz pracodawców, którzy chcą poznać, jak umowy cywilnoprawne wpływają na przyszłe świadczenia emerytalne.

Umowa zlecenie a emerytura: Kluczowe definicje i pojęcia

Podstawowe definicje

Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna określona w Kodeksie cywilnym, gdzie zleceniobiorca zobowiązuje się wykonać określoną czynność na rzecz zleceniodawcy za wynagrodzenie, ale bez podporządkowania typowego dla stosunku pracy.

Kluczowe pojęcia, które musisz znać:

• Wysokość emerytury - kwota świadczenia emerytalnego, która zależy od zgromadzonego kapitału z odprowadzonych składek emerytalnych
• Staż pracy - łączna długość okresów zatrudnienia, od której zależą uprawnienia pracownicze i prawo do emerytury
• Okresy składkowe - m. in. okresy ubezpieczenia, czyli czas, gdy były opłacane składki społeczne (także z umowy zlecenia). Są uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury i przy obliczaniu wysokości świadczenia. Staż pracy (kodeksowy) to co innego – dziś zlecenie się do niego nie liczy.
• Okresy zatrudnienia - okresy pracy na podstawie umowy o pracę, które wliczają się do stażu pracy

Powiązane pojęcia

Związek między umową zlecenie a emeryturą można przedstawić następująco:

• Umowa zlecenie → Składki emerytalne → Większy kapitał emerytalny → Wyższa emerytura
• Umowa zlecenie → Brak wpływu na staż pracy → Brak wpływu na prawo do emerytury

Dlaczego wpływ umowy zlecenie na emeryturę jest istotny w 2025 roku

Według GUS pracę na umowach zlecenia i pokrewnych wykonywało ok. 2,38 mln osób na koniec 2023 r., a na koniec 2024 r. ponad 2,4 mln. To wyraźnie więcej niż 1,3 mln. Dla tych osób kwestia ubezpieczenia emerytalnego staje się kluczowa dla przyszłego bezpieczeństwa finansowego.

Główne powody, dlaczego ten temat jest obecnie tak ważny:

• Rosnąca popularność umów zlecenie - szczególnie wśród młodych ludzi i w branżach kreatywnych
• Ryzyko wykluczenia emerytalnego - osoby pracujące wyłącznie na umowach cywilnoprawnych mogą nie osiągnąć wymaganego stażu pracy
• Nadchodzące zmiany prawne - od 2026 roku planowane są istotne modyfikacje w zakresie zaliczania okresów składkowych dających prawo do emerytury
• Świadomość składek ZUS - wiele osób nie wie, że na podstawie umowy zlecenia również płaci składki emerytalne

Od 2026 roku okresy pracy na podstawie zleceń oraz prowadzenia działalności gospodarczej będą mogły być zaliczane do stażu pracy, pod warunkiem objęcia ubezpieczeniem społecznym. Projekt nowelizacji przyjęty przez rząd i skierowany do Sejmu przewiduje wliczanie zleceń/JDG do stażu pracowniczego od 1.01.2026, z zapowiedzią działania wstecz – ale to nie jest jeszcze obowiązujące prawo.

Zmiany te wpłyną także na wymiar urlopu wypoczynkowego oraz inne uprawnienia związane z ochroną pracowniczą. Zleceniobiorcy i osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych będą mogli korzystać z nowych uprawnień, jeśli udokumentują okres pracy i odprowadzanie składek na fundusz pracy oraz fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych. Warto podkreślić, że w przypadku umowy o pracę wykonywanie pracy określonego rodzaju odbywa się w czasie wyznaczonym przez pracodawcę, co odróżnia ją od zlecenia. Zgodnie z przepisami, umowa zlecenie nie daje uprawnień pracowniczych takich jak urlop wypoczynkowy czy odprawa.

Jak umowa zlecenie wpływa na Twoją emeryturę - przewodnik krok po kroku

Krok 1: Zasady, kiedy Twoje zlecenie podlega składkom ZUS (i wyjątki)

Zasady (w 2025 r.)
• Co do zasady zlecenie obejmuje emerytalne, rentowe (obowiązkowe), chorobowe (dobrowolne), wypadkowe (po stronie płatnika) i zdrowotne – chyba że masz inny tytuł z co najmniej pełną płacą minimalną w danym miesiącu (wtedy ze zlecenia społeczne mogą być dobrowolne/nieobowiązkowe).
Wyjątki kluczowe:
• Uczeń/student <26 r.ż. na zleceniu – brak społecznych i zdrowotnej; nie ma możliwości „dobrowolnego” zgłoszenia do emerytalno-rentowych z tego tytułu.
• Etat ≥ minimalne wynagrodzenie + zlecenie – społeczne obowiązkowe tylko z etatu; ze zlecenia można (ale nie trzeba) przystąpić dobrowolnie.
• Emeryci/renciści na zleceniu – co do zasady podlegają obowiązkowo emerytalnym, rentowym, wypadkowemu oraz zdrowotnej (chorobowe dobrowolne).

Lista kontrolna do weryfikacji:

• [ ] Sprawdź czy pracodawca odprowadza składki ZUS
• [ ] Zweryfikuj wysokość podstawy wymiaru składek
• [ ] Sprawdź czy nie występuje zbieg tytułów ubezpieczeniowych

Krok 2: Zrozum wpływ na wysokość emerytury

Jak składki z zlecenia powiększają kapitał emerytalny:

Stawki ustawowe: składka emerytalna wynosi 19,52% (po 9,76% płaci ubezpieczony i płatnik), rentowa 8% (1,5% od ubezpieczonego, 6,5% od płatnika), chorobowa 2,45% (dobrowolna, płacona przez zleceniobiorcę), wypadkowa zmienna (obciąża płatnika), a zdrowotna to 9% podstawy wymiaru. Dokładny podział kosztów zależy od tego, które ubezpieczenia są w Twoim przypadku obowiązkowe.

Przykład uproszczony: jeśli przez 5 lat otrzymujesz wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia w wysokości 3 000 zł brutto miesięcznie i odprowadzane są pełne składki społeczne, na Twoje konto emerytalne wpływa łącznie około 19,52% podstawy wymiaru składek (po połowie finansowanej przez Ciebie i pracodawcę), co daje około 586 zł miesięcznie. W ciągu 5 lat to suma około 35 tys. zł składek emerytalnych (bez uwzględnienia waloryzacji). Rzeczywisty wpływ na wysokość przyszłego świadczenia zależy od waloryzacji oraz momentu przejścia na emeryturę.

Krok 3: Przygotuj się na zmiany od 2026 roku

Co ma się zmienić (projekt w Sejmie): okresy z umów zlecenia/JDG mają wliczać się do stażu pracowniczego (np. urlop, odprawy). Planowana data: 1.01.2026, z deklaracją działania wstecz po udokumentowaniu okresów. Finalny zakres i dokumentowanie określą uchwalone przepisy.

Jakie kroki podjąć już teraz:

• Dokumentuj wszystkie umowy zlecenie i dowody opłacania składek
• Sprawdzaj regularnie stan konta w ZUS
• Rozważ przejście na umowę o pracę dla uzyskania pełnego stażu

Najczęstsze błędy w rozumieniu umowy zlecenie a emerytura

Błąd 1: Mylenie wpływu na wysokość emerytury ze stażem pracy Wiele osób uważa, że skoro płaci składki emerytalne z umowy zlecenie, automatycznie zwiększa swój staż pracy. To nieprawda - składki ze zlecenia → okresy składkowe do emerytury, nie staż pracowniczy (na dziś).

Błąd 2: Nieweryfikowanie czy pracodawca odprowadza składki Część zleceniodawców nie wypełnia obowiązku oskładkowania umów zlecenie, co oznacza brak wpływu na przyszłą emeryturę.

Błąd 3: Ignorowanie zbiegów tytułów ubezpieczeniowych Przy jednoczesnej umowie o pracę i zleceniu składki społeczne mogą nie być odprowadzane z drugiej umowy.

Wskazówka ekspercka: Regularnie sprawdzaj swoje konto w ZUS online, weryfikuj czy składki są właściwie odprowadzane i dokumentuj wszystkie okresy zatrudnienia na umowach cywilnoprawnych.

Najczęściej zadawane pytania o umowę zlecenie i emeryturę

P1: Czy student na umowie zlecenie płaci składki emerytalne? Student lub uczeń poniżej 26. roku życia zatrudniony na podstawie umowy zlecenia nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym ani ubezpieczeniu zdrowotnemu i nie ma możliwości dobrowolnego przystąpienia do ubezpieczeń emerytalno-rentowych. Po ukończeniu 26 lat obowiązują już standardowe zasady.

P2: Co się dzieje gdy mam umowę o pracę i zlecenie jednocześnie? Jeśli z etatu otrzymujesz co najmniej minimalne wynagrodzenie, to obowiązkowe składki społeczne są naliczane tylko z tytułu umowy o pracę; natomiast ze zlecenia obowiązuje głównie składka zdrowotna, a składki społeczne są dobrowolne.

P3: Jak sprawdzić czy moje składki z zlecenia trafiają do ZUS? Zaloguj się na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS i sprawdź historię składek. Powinieneś zobaczyć wpłaty z tytułu odprowadzane z umowy zlecenia w odpowiednich miesiącach. PUE ZUS → historia ubezpieczeń i składek. (Instrukcja i zakres danych – ZUS).

P4: Czy umowa zlecenie z emerytem podlega składkom? Tak, zasadniczo obowiązkowe są składki: emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne, natomiast składka chorobowa ma charakter dobrowolny. Wyjątki od tej zasady wynikają ze zbiegu tytułów ubezpieczeniowych.

P5: Kiedy dokładnie wejdą zmiany dotyczące stażu pracy? Planowane zmiany dotyczące możliwości zaliczenia okresu zatrudnienia na umowach cywilnoprawnych do stażu pracy mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku, ale szczegóły są nadal przedmiotem prac legislacyjnych, poczekajmy na ustawę/rozporządzenia. Osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym prowadzące działalność gospodarczą lub świadczące usługi, będą mogły uzyskać uprawnienia pracownicze po spełnieniu warunków dotyczących odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

Podsumowanie: Najważniejsze informacje o umowie zlecenie i emeryturze

5 kluczowych wniosków:

1. Umowa zlecenie wlicza się do wysokości emerytury poprzez składki emerytalne, ale nie do stażu pracy
2. Brak wpływu na staż do 2026 roku - okresów składkowych z umowy zlecenie nie można zaliczyć do stażu uprawniającego do emerytury
3. Obowiązkowe składki od 2016 - większość umów zlecenie podlega oskładkowaniu do wysokości minimalnego wynagrodzenia
4. Ważne wyjątki - studenci do 26 lat i osoby z umową o pracę powyżej minimum mogą być zwolnione ze składek
5. Nadchodzące zmiany - od 2026 roku planowane jest częściowe zaliczanie umów cywilnoprawnych do stażu pracy

Mini-checklista (użyteczna dla czytelnika)

• Czy masz inny tytuł z min. płacą? → wtedy zleceniowe społeczne mogą nie być obowiązkowe.
• Czy jesteś studentem/uczniem <26 r.ż.? → zlecenie bez ZUS (społecznych i zdrowotnej).
• Czy jesteś emerytem? → zlecenie z pełnymi społecznymi (bez chorobowego) + zdrowotna.
• Czy chcesz liczyć okres do minimalnej emerytury 20/25 lat? → tak, zlecenie liczy się jako okres składkowy (jeśli były składki).
• Reforma 2026 (staż pracowniczy): miej dokumenty – ale pamiętaj, że to jeszcze projekt.

Rekomendowane następne kroki:

• Sprawdź stan swojego konta w ZUS i historię składek emerytalnych
• Zaplanuj strategię zatrudnienia z uwzględnieniem zmian prawnych od 2026 roku
• Rozważ konsultację z doradcą emerytalnym, szczególnie jeśli większość kariery opierasz na umowach zlecenie
• Dokumentuj wszystkie umowy cywilnoprawne i dowody płatności składek na wypadek przyszłych zmian przepisów